ทำไม? บริษัทหรือองค์กรต้องให้ความสำคัญกับการอบรมสารเคมี
การอบรมสารเคมีของผู้ที่ปฏิบัติงานกับสารเคมีอันตราย เป็นหน้าที่ของนายจ้างและของพนักงานเองที่จะต้องเข้าใจความเสี่ยง วิธีป้องกันและการตอบโต้เมื่อเกิดเหตุ เพื่อป้องกันอุบัติเหตุ สุขภาพระยะยาวและความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งในประเทศไทยมีกรอบกฎหมายและมาตรฐานที่ชัดเจนซึ่งกำหนดให้มีการจัดการสารเคมีอย่างเป็นระบบ (รวมถึงข้อกำหนดการติดฉลากและเอกสารข้อมูลความปลอดภัย) ซึ่งเป็นฐานสำคัญของการอบรมทั้งระดับปฏิบัติการและการบริหาร นอกจากนั้น การอบรมนี้ยังเป็นการสร้างความตระหนักรู้และมอบทักษะที่จำเป็นในการทำงานกับสารเคมีอย่างปลอดภัยอีกด้วย และบทความนี้เราจะนำเสนอเนื้อหาสำคัญที่ครอบคลุมในการอบรมนี้ เพื่อให้ผู้ปฏิบัติทุกคนที่ควรรู้ได้ทราบอย่างละเอียด
วัตถุประสงค์ของการอบรมสารเคมี
- สร้างความเข้าใจให้พนักงานเข้าใจถึงประเภทของสารเคมี, อันตรายที่อาจเกิดขึ้นและผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม
- เรียนรู้วิธีการป้องกันและสอนวิธีการทำงานอย่างปลอดภัย, การใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) ที่ถูกต้องและการจัดเก็บสารเคมี
- เตรียมความพร้อมให้พนักงานสามารถรับมือกับเหตุฉุกเฉิน เช่น สารเคมีหกรั่วไหล หรือการปฐมพยาบาลเบื้องต้น
- ปฏิบัติตามกฎหมาย เพื่อให้การทำงานสอดคล้องกับกฎหมายและข้อบังคับที่เกี่ยวข้องกับการอบรมสารเคมี
- พนักงานสามารถรู้จักและอ่านฉลาก/SDS เข้าใจความหมายของ pictograms, hazard statements และ precautionary statements ซึ่งเป็นระบบการจำแนกและการติดฉลากสารเคมีที่เป็นระบบเดียวกันทั่วโลก เพื่อสื่อสารข้อมูลอันตรายของสารเคมีให้ผู้ใช้งานเข้าใจได้ง่ายและรวดเร็ว เพื่อประเมินความเสี่ยงได้ด้วยตนเอง
- ทราบวิธีปฏิบัติงานอย่างปลอดภัย, การใช้และการเก็บรักษาที่ถูกต้อง, การเท/ถ่ายสารอย่างปลอดภัย และการคัดแยก/จัดเก็บเพื่อหลีกเลี่ยงปฏิกิริยาระหว่างสาร
- ฝึกการตอบโต้เหตุฉุกเฉิน (spill response, fire, ปฐมพยาบาลเบื้องต้น, การอพยพ) และการรายงานเหตุ เพื่อจำกัดผลกระทบต่อคนและสิ่งแวดล้อม
กฎหมายและข้อบังคับสำคัญของการอบรมสารเคมี
- พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 (และฉบับแก้ไข) กำหนดกรอบการควบคุมการผลิต นำเข้าและการใช้งานวัตถุอันตรายในประเทศ ซึ่งเป็นฐานทางกฎหมายที่ทำให้ต้องมีการจัดการสารเคมีอย่างเป็นระบบ
- สำหรับโรงงาน/สถานประกอบการ มีกฎกระทรวงและประกาศที่ระบุให้นายจ้างต้องจัดการฝึกอบรมสารเคมีและเก็บหลักฐานการฝึกอบรม (รวมถึงการทบทวนอย่างน้อยเป็นระยะ) ผู้ตรวจสอบจากหน่วยงานรัฐสามารถเรียกดูบันทึกได้
- การนำระบบ GHS (Globally Harmonized System) มาใช้ ทำให้การจำแนกประเภท ติดฉลากและการจัดทำ SDS (Safety Data Sheet) มีมาตรฐานเดียวกันที่ผู้ปฏิบัติต้องเข้าใจ หน่วยงานสาธารณสุขและกรมที่เกี่ยวข้องออกแนวทาง/ประกาศรองรับการนำ GHS ไปใช้จริง
เนื้อหาการอบรมสารเคมีควรครอบคลุมหัวข้อต่อไปนี้อย่างละเอียด
- ประเภทของสารเคมีและอันตรายที่เกี่ยวข้อง
- การจำแนกประเภทสารเคมี : อธิบายระบบการจำแนกประเภทสารเคมีตาม ระบบ GHS (Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals) ซึ่งเป็นมาตรฐานสากล พนักงานควรรู้จักสัญลักษณ์อันตรายต่างๆ เช่น สารไวไฟ, สารพิษ, สารกัดกร่อนและสารก่อมะเร็ง พร้อมความหมายของแต่ละสัญลักษณ์
- อันตรายต่อสุขภาพ : เนื้อหาในการอบรมสารเคมีจะอธิบายผลกระทบของสารเคมีต่อร่างกาย เช่น การระคายเคืองผิวหนัง, ปัญหาระบบทางเดินหายใจหรือผลกระทบเรื้อรังต่ออวัยวะภายใน
- อันตรายทางกายภาพ : อธิบายอันตรายที่อาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุ เช่น การระเบิด, การติดไฟหรือปฏิกิริยารุนแรงของสารเคมี
- เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) หรือ Safety Data Sheet
พนักงานทุกคนที่ทำงานกับสารเคมีต้องเข้าใจและสามารถอ่าน เอกสาร SDS ได้อย่างถูกต้อง เอกสารนี้เป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญที่สุดเกี่ยวกับสารเคมีชนิดนั้นๆ โดยทั่วไปจะประกอบด้วยหัวข้อหลักๆ เช่น- ข้อมูลระบุสารเคมี : ชื่อสารเคมีและผู้ผลิต
- อันตรายที่บ่งชี้ : รายละเอียดของอันตรายต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้น
- ส่วนประกอบ/ข้อมูลเกี่ยวกับส่วนผสม : สารเคมีที่เป็นส่วนผสมหลัก
- มาตรการปฐมพยาบาลเบื้องต้น : วิธีการให้ความช่วยเหลือผู้ได้รับบาดเจ็บ
- มาตรการระงับเหตุเพลิงไหม้ : ข้อมูลการดับเพลิงที่เหมาะสม
- มาตรการจัดการเมื่อมีการหกรั่วไหล : วิธีการทำความสะอาดอย่างปลอดภัย
- การขนถ่ายและการจัดเก็บ : ข้อแนะนำในการจัดการสารเคมี
- การควบคุมการสัมผัสและการป้องกันส่วนบุคคล : ข้อมูลเกี่ยวกับ PPE ที่ต้องใช้
- อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) : การเลือกใช้ PPE ที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญในการป้องกันอันตราย พนักงานที่อบรมสารเคมีจะต้องรู้วิธีการเลือก, สวมใส่, ถอดออกและบำรุงรักษา PPE แต่ละชนิดอย่างถูกต้อง เช่น
- ถุงมือ : ชนิดของวัสดุถุงมือที่ทนต่อสารเคมีแต่ละประเภท
- แว่นตานิรภัย/กระบังหน้า : สำหรับป้องกันดวงตาจากสารกระเด็น
- เสื้อคลุมและรองเท้านิรภัย : สำหรับป้องกันผิวหนังและร่างกาย
- หน้ากากกรองอากาศ/หน้ากากกันแก๊สพิษ : สำหรับป้องกันระบบทางเดินหายใจ
- การจัดการสารเคมีอย่างปลอดภัย เช่น
- การจัดเก็บ : เนื้อหาในการอบรมสารเคมีจะอธิบายหลักการจัดเก็บสารเคมีอย่างเหมาะสม เช่น การแยกกลุ่มสารที่เข้ากันไม่ได้, การจัดเก็บในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี และการติดฉลากที่ชัดเจน
- การขนย้าย : วิธีการขนย้ายสารเคมีอย่างปลอดภัย, การใช้รถเข็นหรือภาชนะที่เหมาะสม
- การทำงาน : หลักการพื้นฐานในการทำงานกับสารเคมี เช่น การทำงานในตู้ดูดควัน (fume hood) และการไม่ทำงานคนเดียว
- การรับมือกับเหตุฉุกเฉินและการปฐมพยาบาล พนักงานที่เข้าอบรมสารเคมีจะต้องทราบขั้นตอนการรับมือเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น
- ขั้นตอนการแจ้งเหตุ : การแจ้งหัวหน้างาน, ผู้รับผิดชอบความปลอดภัย, และหน่วยฉุกเฉิน
- แผนฉุกเฉิน : การเข้าใจแผนเผชิญเหตุขององค์กร
- การปฐมพยาบาล : การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อมีการสัมผัสสารเคมี เช่น การล้างตา, การชำระล้างผิวหนังและการใช้ฝักบัวฉุกเฉิน
ใครต้องอบรมสารเคมีและควรอบรมบ่อยแค่ไหน?
- พนักงานใหม่ : อบรมก่อนเริ่มปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับสารเคมี หรือพนักงานที่ย้ายงาน/เปลี่ยนหน้าที่ ต้องอบรมใหม่ที่สอดคล้องกับงานใหม่
- ทบทวนเป็นระยะ : กฎระเบียบบางฉบับกำหนดให้ต้องมีการทบทวนอย่างน้อยปีละครั้งสำหรับคนงานที่เกี่ยวข้องกับสารเคมีในโรงงาน/สถานประกอบการ นอกนั้นให้ทบทวนเมื่อมีการเปลี่ยนสาร/สูตร/กระบวนการ
การอบรมสารเคมีสำหรับพนักงานที่สัมผัสวัตถุอันตรายเป็นเรื่องที่ขาดไม่ได้ เพราะนอกจากจะช่วยสร้างความเข้าใจในอันตรายของสารเคมีแต่ละชนิดและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นแล้ว ยังช่วยเสริมสร้างทักษะที่จำเป็นในการทำงานอย่างปลอดภัย ไม่ว่าจะเป็นการใช้เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) อย่างถูกต้อง, การเลือกและสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) ที่เหมาะสม, การจัดการและจัดเก็บสารเคมีอย่างเป็นระบบ ไปจนถึงการวางแผนรับมือกับเหตุฉุกเฉิน การอบรมที่มีคุณภาพจึงเปรียบเสมือนเกราะป้องกันให้แก่พนักงานและองค์กร ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ และทำให้การปฏิบัติงานเป็นไปตามมาตรฐานสากลและกฎหมายที่กำหนดอย่างเคร่งครัด
หากท่านกำลังมองหาผู้เชี่ยวชาญด้านการอบรมสารเคมีและงานความปลอดภัย บริษัท บี เซฟ เทรนนิ่ง จำกัด พร้อมให้บริการด้วยหลักสูตรที่ครอบคลุมและทันสมัย เรามุ่งมั่นที่จะพัฒนาบุคลากรของท่านให้มีความรู้ความสามารถในการทำงานกับสารเคมีได้อย่างปลอดภัยสูงสุด ด้วยทีมวิทยากรที่มีประสบการณ์ตรงและหลักสูตรที่ผ่านการรับรอง ท่านจึงมั่นใจได้ว่าการอบรมของเราจะสร้างความเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนให้แก่องค์กรของท่านได้จริง เพื่อให้พนักงานของท่านสามารถทำงานได้อย่างมั่นใจและปลอดภัยในทุกสถานการณ์
หากคุณกำลังมองหาหลักสูตร อบรมความปลอดภัย ครบ จบ ในที่เดียว
ติดต่อทีมงานมืออาชีพ อบรมสารเคมี
เพื่อรับคำแนะนำที่ตรงกับความต้องการของคุณวันนี้



